نگاهی به شرایط کار و مبارزات کارگران در آذر ماه 1391

اخبار زیر منعکس کننده گوشه ای از تصویر شرایط اسفناک زندگی و کار کارگران ایران در این روز هاست. در این اخبار که فقط محدود به آذر ماه 1391 می باشد، نمونه هایی از وضعیت زیست، معیشت، بی حقوقی و مبارزات کارگران تحت ستم کشورمان تحت حاکمیت رژیم وابسته به امپریالیسم جمهوری اسلامی قابل مشاهده است. واقعیت این است که اوضاع زیست و معاش کارگران به دلیل آزمندی بی حد سرمایه داران و تلاش هر چه بیشتر آنها برای سرشکن کردن بار همه بحرانی که نظام حاکم را فرا گرفته بر دوش کارگران هر روز بد تر از قبل می شود. به خصوص که به دلیل وابستگی شدید نظام حاکم به امپریالیستها و بحرانی بودن نظام سرمایه داری در سطح جهانی آنها نیز به انحاء مختلف بار بحرانهای خود را به کشور های تحت سلطه منتقل می کنند و به همین دلیل هم بار همه این بحرانها به طور اولی بر سر طبقه کارگر و زحمتکشان جامعه سرشکن می شود.

در حالی که رژیم ضد کارگری جمهوری اسلامی در گرداب معضلات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی دست و پا می زند، در حالی که تضاد جناحهای ضد خلقی مختلف این رژیم در اداره نظام سرمایه داری وابسته و در راستای خدمت هر چه بهتر برای اربابان قدرت و پول در سطح جهانی و سرکوب شدیدتر نارضایتی های اجتماعی هر چه بیشتر شده است، با اینحال طبقه بورژوازی وابسته لحظه ای از تشدید روزمره روند به بند کشیدن کارگران و مردم زحمتکش که در زندانی به وسعت ایران اسیر مطامع آنها شده اند، دست بر نمیدارد. برای نشان دادن عمق موقعیت وخیم زیست و معیشت کارگران ایران در اینجا برخی اخبار کارگری آذر ماه را که برخأ در خود رسانه های دولتی نیز انعکاس یافته مرور می کنیم.

مرگ ناشی از حوادث کار

به گزارش پایگاه خبری 125 در تاریخ 18 آذر ماه یک کارگر جوان مقنی بدلیل عدم وجود امکانات ایمنی کافی در اعماق یک چاه 15 متری در بزرگراه آزادگان، منطقه مرتضی گرد، کوی 12 متری شرقی، کوچه نسترن، جان داد.

به گفته امیر معماریان معاون منطقه 5 عملیات آتش نشانی تهران، این کارگر 32 ساله در اعماق چاه 15 متری در حیاط ساختمان مسکونی در حال کار بود که ناگهان بر اثر فرو ریختن دیواره چاه و مجاورت آن با چاه فاضلاب به علت وجود گازهای سمی فاضلاب در زیر انبوهی از خاک از تنفس باز ایستاد.

در خبر دردناک دیگری اعلام شده است که صبح پنجشنبه ۱۶ آذر – در یک باب مغازه ۵۰ متری در محله خاک سفید تهران ۵ کارگر افغان که مشغول انجام عملیات عمرانی بودند در زیر آوار مدفون شدند و یکی از آنها جان خود را از دست داد.

این گزارش حاکی است دو تن از کارگران قبل از رسیدن ماموران آتشنشانی توسط اهالی از زیر آوار خارج شدند، و آتشنشانان پس از مدتی به محل رسیده و سه کارگر دیگر که یکی از آنان تا گردن در میانه سنگ و خاک محبوس شده بود را از زیر آوار خارج کردند. پس از خروج کارگران محبوس در زیر آوار عوامل اورژانس مستقر در محل ، مرگ یکی از این کارگران را تایید و چهار مصدوم دیگر را برای ادامه درمان به بیمارستان منتقل کردند

در خبر دیگری اعلام شده که رضا رستمی کارگر اسکلت بندی (فورمن استراکچر) اهل نورآباد ، (شنبه 18 آذرماه 1391) به علت پرت شدن از اسکلت فوت کرد. وی در شرکت هانمک، پیمانکار شرکت پتروپارس در فاز 19 طرح توسعه پارس جنوبی، مشغول به کار بوده است. چند روز قبل نیز کارگری به نام دانیال به علت نبود وسایل ایمنی در همین منطقه سقوط کرده و هم اکنون در بیمارستان شیراز بستری است و حال وی وخیم گزارش شده است.

برای فهم بهتر ابعاد مرگ و نقص عضو کارگران می توان به گفته مدیرکل سازمان کار و رفاه اجتماعی استان کرمانشاه رجوع کرد که از وقوع ۲۸۹ حادثه در کارگاه های این استان طی سال جاری خبر می دهد. به گفته او که مسلما تمامی حقیقت را بیان نمی کند، 70% موارد فوق منجر به مرگ کارگران شده است.

دستمزد های معوقه و عدم پرداخت آنها، تعطیلی و اخراجها

بیکار سازی، اخراج، دستمزد های معوقه و عدم پرداخت بموقع حقوق کارگران و تعطیلی کارخانه ها و کارگاه ها با تکیه به قوانین ارتجاعی و ضد کارگری قانون کار مصوبه حاکمان حافظ نظام سرمایه دار وابسته به امپریالیسم، یکی از معضلات اجتماعی - اقتصادی کارگران و زحمتکشان کشورمان می باشد در این میان پایمال کردن مضاعف حق و حقوق نیمی از جمعیت اردوی کار ، یعنی زنان کارگر و زحمتکش جامعه صرفا به دلیل جنسیت آنها چهره استثمارگر و ضد خلقی سرمایه داران زالو صفت و رژیم حامی آنها یعنی جمهوری اسلامی را هر چه بیشتر در مقابل همگان قرار داده است.

این واقعیت آنقدر برجسته است که علیرضا محجوب رئیس فراكسیون ضد كارگری در مجلس ارتجاع در چهارچوب دعواهای درونی طبقه حاکمه از افزایش ۵ درصدی نرخ بیكاری زنان نسبت به سال ۸۵ خبر داد و آمار ادعایی مركز آمار ایران را "غیر منطقی" خواند. او با اعتراف به ابعاد خانه خراب کن بیکاری و دروغهای مقامات دولتی در این زمینه گفت: "نه تنها مشکل بیکاری در طی ۵ سال گذشته کاهش پیدا نکرده است، بلکه مجموع بیکاران نیز بیش از پیش بینی کارشناسان دولتی افزایش یافته است." دبیرکل خانه ضد کارگر با اشاره به اینکه دولت دادههای اقتصادی صحیحی ارائه نمیدهد، اظهار داشت: وقتی آمار بیکاران ۱۵ تا ۲۵ سال بالای ۲۵ درصد است، دولت تنها از بیکاری ۱۱ درصدی صحبت می کند.

در ارتباط با ابعاد روزافزون بیکاری و تبعات خانه خراب کن آن بر گرده طبقه کارگر و خانواده های کارگری هر روز خبر های جدیدی از گسترش این معضل اجتماعی مرگبار در گوشه و کنار مملکت پخش می شود که نمونه های زیر تنها برخی از جلوه های آن را در ماه آذر نشان می دهد.

روز پنجشنبه ، 16 آذر ،30 کارگر قراردادی کارخانه صنایع فلزی ایران پس از اتمام قرارداد توسط کارفرمای دولتی این واحد تولیدی بدون پذیرش هیچ مسئولیتی نسبت به سرنوشت آنها اخراج شدند.

به گزارش خبرنگار "ایلنا"، نماینده کارگران صنایع فلزی ایران با اعلام این خبر، به ایلنا گفت: در پی عدم پرداخت معوقات حقوقی کارگران کارخانه صنایع فلزی ایران و اعتراضات مکرر بیش از ۶۰۰ کارگر این کارخانه در مقابل نهادهای دولتی برای رسیدگی به مشکلات کارگران این کارخانه، نمایندهای از جانب دولت در کارخانه مستقر شد که متاسفانه بجای ایجاد فضای کسب کار و افزایش اشتغالزایی، تعداد ۳۰ کارگر قرار دادی این کارخانه را با اتمام قرار داد کاریشان بیکار کردند. در ادامه همین روند اخراجهای کارگری روز دوشنبه 20 آذر، کارخانه "زاگرس خودرو" تعطیل و ۴۰۰ کارگر بیکار شدند. بنابه گزارش سایت حکومتی ایلنا، محمد گودرزی، دبیر خانه کارگر بروجرد با اعلام این خبر، به ایلنا گفت: کارخانه زاگرس خودرو بروجرد به سبب افزایش مشکلات مالی، تعطیل و ۴۰۰ کارگر آن با وجود سه ماه حقوق معوقه بیکار شدند و در ضمن از آغاز سال جاری هم تعدادی از کارگران این کارخانه بیکار شده بودند.

وی در ادامه این خبر افزود که این کارخانه در طی ۱۴ سال فعالیت اش ۲۵۰ هکتار از بهترین زمینهای کشاورزی منطقه محروم اشترینان را تصاحب کرده است.

عدم پرداخت دستمزدها و بیگاری کشیدن از کارگران گرسنه و بجان آمده توسط کارفرمایان و حکومت حامی آنها در ماه آذر همچون ماه های قبل ادامه یافته است. بطور مثال عدم پرداخت مطالبات و حقوق کارمندان و کارگران برخی از مجموعه های ورزشی استان تهران سبب شده تا موج اعتراض بحق آنان بلند شود. در مورد اخیر کار بجایی رسیده که گاه کارگران محرومی که حتی در ازای کار خویش حقوقی دریافت نمی کنند برای جلوگیری از مواجه شدن با خانواده گرسنه و چشم به انتظار خویش به خانه نرفته و در همان محل کار می مانند. در همین رابطه یک منبع آگاه از ماجرای عدم خروج یکی از کارگران مجموعه ورزشی شیرودی از ورزشگاه به دلیل بی پولی خبر داد. این منبع آگاه اعلام کرد که یکی از کارگران مجموعه به دلیل نداشتن پول کافی و برای روبرو نشدن با اهالی منزل، شب را در ورزشگاه ماند و به خانه نرفت. در خبری دیگر در ادامه موج بیکار سازیها روز 16 آذز ، 242 کارگر کارخانه یخچال سازی بوژان به بهانه گرانی بی سابقه قطعات وارداتی بیکار شدند.

غلیرغم اوضاع وخیم کار و معیشت دهشتبار کارگران و برغم اخراجها و عدم پرداخت دستمزد ها باز هم سردمداران رژیم ضد کارگری جمهوری اسلامی در حمایت از طبقه سرمایه دار به همین حد نیز بسنده نکرده و با ارائه لایحه "اصلاح قانون کار" در صدد یک هجوم هر چه مرگبارتر به سطح زندگی و حقوق کارگران می باشند. رسوایی مفاد این لایحه تا جایی ست که در محدوده دعوا های درونی هیات حاکمه حتی ابزارهای کارگری دست ساز خود رژیم نیز به مخالفت برخاسته و آن را "قانون بردگی" نامیده اند. در همین رابطه نادر قاضیپور عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس و سخنگوی فراکسیون کارگری ، در رابطه با لایحه اصلاح قانون کار به ایلنا گفت: "قانون کار در ۸۶ ماده از سوی دولت اصلاح شده است که فراکسیون کارگری این اصلاحیه را قبول ندارد چرا که در این اصلاحیه، دولت قانون اولیه کار را به قانون بردگی تبدیل کرده است و منافع نیروی انسانی را در این اصلاحیه اصلا مد نظر قرار نداده است". وی در ادامه افزود: فراکسیون کارگری شدیدا با این اصلاحیه مخالف است چرا که در این اصلاحیه مواردی که به نفع کارگران در قانون کار بوده حذف شده و تغییرات اساسی به نفع خودشان در نظر گرفته شده است.

برخی از اعتراضات کارگری

با تمامی گرفتاریهای معیشتی و اخراج سازی و بیکاری ، اما کارگران در هر شرایطی فراموش نمیکنند که برای گسستن زنجیر های پایشان نیاز به حرکت و اعتراض و همبستگی در مقابل اجحاف و زور گویی کارفرمایان را دارند. در همین رابطه در ماه آذر نیز ده ها و صد ها اعتراض کارگری کوچک و بزرگ در گوشه و کنار کشور رخ داده و کارگران خشم و نارضایتی خود از بیکاری و گرسنگی و فقر روزافزون زندگیشان را در زیر سلطه دیکتاتوری تا بن دندان مسلح رژیم جمهوری اسلامی و سرمایه داران رذل و زالو صفت نشان داده اند. به عنوان نمونه اعلام شده است که در تاریخ 20 آذر بیش از ۱۰۰ تن از کارگران شرکت خدمات مهندسی خط و ابنیه فنی (تراورس) در مقابل اداره کل خط و ابنیه فنی راه آهن تهران تجمع کردند. کارگران که به همراه خود پلاکاردهای اعتراضی داشتند، از مشکلات بیمهای خود به ستوه آمده و خواستار رسیدگی به این مشکلات بودند.

در تاریخ 14 آذر کارگران کارخانه قند و تصفیه شکر اهواز نیز در ادامه مبارزاتشان برای سومین روز متوالی در مقابل استانداری خوزستان تجمع کردند. به گزارش ایلنا، این کارگران که در اعتراض به عدم پرداخت حقوق ۲۲ ماه گذشته خود و همچنین محرومیت از خدمات رایگان درمانی تجمع کرده بودند، به همراه خانوادههایشان به مقابل استانداری خوزستان آمدند. یکی از کارگران قند اهواز درباره علت همراهی خانوادههای کارگری گفت: معمولا بعد از این تجمعها، وقتی به خانه میرسیم خانواده منتظر شنیدن اخبار خوب درباره رفع مشکلات و تاریخ پرداخت حقوق هستند اما از آنجا که مسئولان هیچوقت جواب مشخصی به ما نمیدهند ما هم جوابی برای خانوادههایمان نداریم و شرمندهشان میشویم. امروز آنها را به همراه آوردیم تا خود شاهد باشند.

پرداخت نشدن مطالبات کارکنان برخی فازهای مهم و سرنوشت ساز پارس جنوبی، باعث اعتصاب و ناآرامی در این مجموعه شده است.
به نقل از خبرگزاریهای وابسته به رژیم، شرکت های پیمانکاری فازهای ۱۵ و ۱۶ پارس جنوبی (شرکت های پتروپارت، پایندان، دریا ساحل فارس اسکات) که در عسلویه فعالیت می کنند، به دلیل عدم پرداخت مطالبات توسط کارفرمای مجری طرح (شرکت آریا نفت شهاب، متعلق به سپاه پاسداران) در آستانه ورشکستگی هستند. این شرکتها عیدی سال گذشته و حقوق معوقه پرسنل را از مرداد ماه تا کنون پرداخت نکرده و در ماههای اخیر نیز اقدام به اخراج پرسنل خود کرده اند. مشکلاتی که دست به دست هم داده تا کارگران بعضی از این شرکت ها دست به اعتصاب بزنند. در ادامه این حرکات اعتراضی، در پی بدقولی و خلف وعده جدید شرکت آریا نفت شهاب، کارگران خشمگین پس از هجوم به دفاتر کارفرما، خسارت زیادی به اموال آنها وارد کرده اند.

در خبر دیگری راجع به موج اعتراضات کارگری اعلام شده است که 2400 کارگر کارخانه های پروفیل ساوه و نورد لوله صفا از روز دوشنبه 13 آذر ماه و بدنبال حضور کارفرمای این کارخانه ها در فرمانداری شهرستان ساوه و تعهد وی مبنی بر پرداخت بموقع دستمزد کارگران، بر سر کارهای خود بازگشتند بر این اساس کارفرما متعهد شده است 5 ماه دستمزد معوقه کارگران را نیز تا آخر سال جاری تصفیه کند و دست به اخراج کارگران اعتصابی نیز نزند. اما تعدادی از کارگران پروفیل ساوه که خواهان پیگیری مطالبات خویش بودند تا ظهر روز دوشنبه در مقابل فرمانداری به تجمع خود ادامه دادند.
علیرغم پایان اعتصاب ، کارگران در تجربه خویش امیدی به اجرای تعهدات کارفرما ندارند و اعلام کرده اند چنانچه این تعهدات به مرحله اجرا در نیاید بار دیگر اعتصاب را از سر خواهند گرفت.

آنچه در بالا به آنها اشاره شد تنها گوشه کوچکی از شرایط کار و زندگی کارگران ما در ماه آذر امسال می باشد. کارگرانی که تجربه بیش از سه دهه زندگی مملو از فقر و محرومیت و سرکوب در زیر چنگالهای رژیم ضد کارگری جمهوری اسلامی ، به آنها نشان داده که تا نظام حامی سرمایه داران زالو صفت و دیکتاتوری وحشیانه حافظ وحامی آنها که امروز جمهوری اسلامی می باشد، وجود دارد آنها نمی توانند امیدی به بهبود وضع رقت بار زندگی خویش و خانواده هایشان داشته باشند. تجربه عینی به آنها نشان داده که کارگران برای برخورداری از یک زندگی شرافتمندانه و آزاد چاره دیگری جز تلاش برای سرنگونی این نظام ظالمانه و همه رژیمهای دیکتاتوری حامی آن و در حال حاضر جمهوری اسلامی ندارند. از آنجا که چه برای دست یابی به کوچکترین مطالبات اقتصادی و چه رهائی از سلطه رنج و استثمار سرمایه داران قدرت کارگران در وحدت و تشکیلات است پس کارگران ما باید ضمن تلاش برای ایجاد تشکل های مستقل کارگری و سازمانهای انقلابی خود همه انرژی مبارزاتی خود را برای نابودی جمهوری اسلامی و نظام سرمایه داری به کار گرفته و به این واقعیت توجه کنند که تحقق آرمان هایشان تنها از این طریق امکان پذیر می باشد.