به
نقل از : پیام
فدایی ، ارگان
چریکهای فدایی
خلق ایران
شماره
149 ،
آبان ماه 1390
توضیح
پیام فدایی:
آن چه در زیر
به نظر
خوانندگان می
رسد پاسخ چریکهای
فدایی
خلق ایران به 12
پرسش نشریه "آرش" در
ارتباط با مسایل
کارگران تحت
ستم در ایران
و جنبش کارگری
در ایران است
که در
اکتبر 2011
برای اولین
بار در شماره 107
نشریه فوق به
چاپ رسیده
است.
پاسخ
چریکهای فدائی
خلق ایران به 12
پرسش نشریه
آرش
سئوال:
پراکندگی و
ضعف تشکیلاتی
جنبش کارگری ایران
محصول چه
عواملی است؟
بعضی ها ، رژیم
های دیکتاتوری
هاری را که هر
نوع تشکل
مستقل را
سرکوب می کنند
، علت اصلی می
دانند و بعضی
ها رفرمیسم و سازشکاری
، و بعضی های دیگر
، چپ روی های
فعالان کارگری
و چپ را ، شما
چه نظری دارید؟
ویژگی های
اقتصادی ایران
و مخصوصاً نقش
دولت رانت
خوار نفتی را
در این میان
چگونه ارزیابی
می کنید؟ برای
بیرون آمدن از
این پراکندگی
چه باید کرد و
از چه راه
کارها و از چه
نوع سازماندهی
باید بهره
جست؟
پاسخ: به نظر می آید
که در اینجا
بحث بر سر
تشکل های صنفی
طبقه کارکر
است که ما نیز
در بحث خود به
این موضوع می
پردازیم. بی
شک عوامل
مختلفی در
پراکندگی تشکیلاتی
ای که امروز
کارگران ما با
آن مواجهند
نقش داشته اند،
اما اساس
مساله همانا
سلطه دیکتاتوری
لجام گسیخته ای
است که از
حدود 90 سال پیش
تا کنون شکل
حکومتی در ایران
بوده است. این
دیکتاتوری با
سلطه امپریالیستی
در آمیخته و
اساسا شکل
اعمال آن سلطه
می باشد.
بنابراین،
درعین حال که
در یک بحث همه
جانبه باید
همه اثراتی
که وابستگی
اقتصاد ایران
به سیستم جهانی
امپریالیستی
در جامعه ایران
و مشخصاً در
ارتباط با
طبقه کارگر بوجود
آورده است در
نظر گرفته
شود، و حتی
ضروری است که
به سطح تکامل
تاریخی
اقتصاد سرمایه
داری حاکم بر
کشور و اقتصاد
تک محصولی متکی
بر صدور نفت
که به دولت در
اقتصاد نقش فائقه
داده و عملا
آنرا به
بزرگترین کارفرمای
کشور تبدیل
کرده نیز توجه
نمود، اما در
هر حال لازم
است، همواره روی
سلطه دیکتاتوری
در ایران به
مثابه عامل
اصلی ممانعت
از هر گونه
تشکل و مشخصاً
تشکل کارگری
تاکید شود.
دیکتاتوری
حاکم بر ایران
که با کودتای
انگلیسی سید ضیاء
و رضا خان در
سال 1299 آغاز شده
در حدود 90 سال
گذشته به هر
وسیله ای
متوسل گشته
است تا از
تشکل طبقه
کارگر- البته نه
تنها کارگران-
در هر سطحی و
به هر شکلی
جلوگیری نماید. از زمان
سرکوب های ددمنشانه
رضا شاه و
قانون سیاه 1310 اش که نه
تنها هر تلاش آزادیخواهانه
بلکه هر ندای
حق طلبانه صنفی
را نیز اقدام
علیه امنیت
کشور قلمداد می
کرد تا به
امروز که
جمهوری اسلامی
با وقاحت
تمام در جلو
چشم همگان می
کوشد تا زبان
فعالین کارگری
را ببرد،
کارگران ما
همواره با
استبدادی خونین
و خفقانی
سنگین مواجه
بوده اند.
در این فاصله
همواره سلطه دیکتاتوری
در جامعه ایران
بوده است که
با سرکوب خونین
تلاش های
کارگران برای
سازمان یابی و
تشکل های
کارگری،
فقدان سازمان
و پراکندگی را
به صفت ممیزه
مبارزات
کارگری تبدیل
نموده است. چه
رضا شاه و چه
پسرش محمد رضا
شاه و چه
فرزند خلفشان
جمهوری اسلامی در طی
حاکمیت خود با
پیشبرد یک سیاست
واحد که همانا
سرکوب توده های
مردم بوده،
امکان متشکل
شدن را از
کارگران ما
سلب کرده اند. جالب است که
در این فاصله
هر زمان که در
سلطه این دیکتاتوری
ها شکاف ایجاد
شده، ما شاهد
شکل گیری تشکل
های مختلف
کارگری بوده ایم.
مثال های
برجسته این
امر را می
توان در فرار
رضا شاه در
شهریور 1320 نشان
داد. با
دگرگونی بزرگی
که این امر در
فضای سیاسی
کشور ایجاد
نمود، سندیکا
ها و اتحادیه
های کارگری و
احزاب سیاسی
شکل گرفتند. درطی 12 سال
تا کودتای 28 مرداد،
حتی "شورای
متحده مرکزی
اتحادیه های کارگری"
اعلام موجودیت
نمود و گسترش
مبارزات
کارگری به آن
جا رسید که در
اول ماه مه
سال 1325، هزاران
کارگر در تظاهرات
روز جهانی
کارگر شرکت
نمودند.
با
کودتای 28
مرداد،
اختناق
دوباره بر
جامعه حاکم شد
و به تدریج هر
صدائی در گلو
خفه گشت، وضعی
که تا
انقلاب سال های
1356 و 1357 ادامه
داشت.
سد دیکتاتوری
با انقلاب
توده ها یک
بار دیگر
شکسته شد، و
تلاش های
کارگران برای
متشکل شدن به طورجهش وار شدت یافت.
در این دوره
تشکل هائی
تحت عنوان
شوراهای
کارگری (که بیشتر
نهاد هائی
صنفی بودند)
شکل گرفتند.
آن ها البته
عمر کوتاهی
داشتند، چرا
که جمهوری
اسلامی که
اساساً برای
سرکوب انقلاب
توده ها توسط
امپریالیست
ها بر سر کار
آورده شده
بود، وقتی خود
را به حد کافی
سازماندهی
کرد، این شورا
های کارگری نیز
در جریان حمله
سراسری این رژیم
به مردم ایران،
سرکوب و نابود
شدند. جمهوری
اسلامی
کارگران پیشرو
عضو آن تشکل
های صنفی را
تا جائی که
توانست بیکار
کرد، به زندان
انداخت و یا
به قتل رساند.
بنابراین
تجربه سال های
طولانی
مبارزات
کارگران در
کشور ما نشان
می دهد که عامل
اصلی پراکندگی
و ضعف تشکیلاتی
جنبش کارگری ایران
در کجا قرار
دارد. کسانی
که این عامل
اصلی را نادیده
گرفته و عوامل
فرعی مثلاً کم
تجربگی
کارگران ما در
زمینه ایجاد
تشکل های صنفی
خود را عمده می
کنند متوجه نیستند
که حتی خود این
عامل فرعی
محصول سلطه
طولانی دیکتاتوری
در جامعه
ماست. در حالی
که وقتی
که بپذیریم که
دیکتاتوری
عامل اصلی
پراکندگی
صفوف کارگران
می باشد، قادر
خواهیم شد
انرژی های
انقلابی را در
جهت درستی
بکار گرفته و
راه غلبه بر این
معضل را که
تنها در جریان
مبارزه
آگاهانه با
سلطه دیکتاتوری
حاکم با جهت گیری
از بین بردن سیستم
سرمایه داری
وابسته در ایران
امکان پذیر
است، هموار
سازیم.
در بخش
دیگری از این
سئوال مطرح
گشته که برخی
افراد و یا جریانات
مشکل اصلی عدم
سازمان یابی
کارگران را در
"رفرمیسم و سازشکاری
و بعضی های دیگر
چپ روی های
فعالان کارگری"
قلمداد می نمایند.
با توجه به
توضیحات بالا
، روشن است که
چنین جریاناتی
اساسا درکی از
واقعیت
مبارزه طبقه
کارگر در ایران
ندارند. چون اولا این
پراکندگی
مشکل صرفا
امروز و یا یک
مقطع نبوده و
نیست که آن را
به عواملی نظیر
سازشکاری
و چپ روی و غیره
نسبت داد. این
امر همانطور
که نشان داده
شد، یک معضل
تاریخی است که
با پروسه تحکیم
سلطه امپریالیسم
بعد از روی
کار آورده شدن
رضا خان و تبدیل
ایران به یک
جامعه نو
مستعمره،
همزاد می
باشد، به همین
دلیل هم این
معضل با تاریخ
9 دهه اخیر
تنیده شده
است. ثانیا
اگر منظور
نفوذ سازمان
های سیاسی در
جنبش کارگری
است، این
فاکتور نیز در
طول سالیان
طولانی، به
عنوان امری
مقطعی و غیر
دائم بوده و
همواره با
سرکوب آن
سازمان ها نفوذ
آن ها هم عملا
رنگ باخته، در
حالی که معضل
پراکندگی
همچنان باقی
مانده است. ثالثا
در دوران سیاه
و طولانی سلطه
جمهوری اسلامی،
نه "چپ ها"
و نه هیچ نیروی
سیاسی مردمی دیگر
سال هاست
که از آن حد از
نفوذ در صفوف
کارگران
برخوردار
نبوده و نیستند
که سیاست های
آنها و "چپ روی"
ها و "راست روی"
هایشان
باعث چنین درد
مزمنی شده
باشد. البته
در یک بررسی
مشخص به خصوص
در رابطه با یک
دوره مشخص که
سازمان های سیاسی
از نفوذ قابل
توجهی در سطح
جامعه
برخوردار بوده
اند و تا
حدی بر
مبارزات طبقه
کارگر تاثیر
داشتند، باید
تاثیرات سیاست
های آن ها و بویژه
تاثیرات مخرب
روش های اپورتونیستی
پیشنهادی برخی
ار آن ها را
مورد توجه
قرار داد. اما
توجه به این
امر و بررسی
آن یک چیز است
و این که "بعضی"
ها بودن توجه
به شرایط واقعی
مبارزه طبقه
کارگر در ایران
چنین عواملی
را باعث
پراکندگی
حاکم بر صفوف
کارگران
قلمداد کرده و
آب تطهیر بر دنائت های سرکوبگرانه
دیکتاتوری
حاکم می ریزند،
چیز دیگری.
از آن
جا که پاسخ به
بقیه پرسش هائی
که در همین یک
سئوال طرح شده
این جواب را
طولانی تر از
آن چه که باید
باشد می کند،
به بقیه موارد
این سئوال
بطور خلاصه می
پردازیم. اولا
همان طور که
در بالا توضیح
دادیم یکی از
ویژگی های
اقتصاد ایران
نقشی است که
تولید و صدور
نفت به اقتصاد
کشور داده
است. امری که
باعث شده تا بخش
بزرگی از
اقتصاد در دست دولت
متمرکز گشته و
دولت خود به
عنوان بزرگترین
سرمایه دار و
کار فرما در
مقابل
کارگران قرار
گیرد. واضح
است که این
کارفرما خود
بخشی از ماشین
سرکوب بوده و
مخالف هر گونه
سازمان یابی
کارگران می
باشد و منافع
خود را در آن می
بیند که
کارگران
پراکنده و بی
تشکیلات
مانده و گوش
به فرمان باشند.
به طور کلی،
در شرایط
زمامداری
حکومتی که هر
گونه مبارزه
کارگران حتی
برای دستمزد و
بهبود شرایط
کارشان را
رسما به مثابه
یک "خطر امنیتی"
برای کل نظامش
تلقی و با این
بهانه آن را
سرکوب می کند،
امر سازمان یابی
کارگران با
موانع بسیار
بزرگی
روبروست.
بخش
آخر سئوال این
است که "برای بیرون
آمدن از این
پراکندگی چه
باید کرد و از
چه راه کارها
و از چه نوع
سازماندهی باید
بهره جست؟"
اگر
بپذیریم که
مانع اصلی
سازمان یابی
کارگران سلطه
دیکتاتوری
است، پس بطور
طبیعی مبرم ترین
کار برای فائق
آمدن بر این
معضل شکاف
انداختن در سد
این دیکتاتوری
می باشد. مسلم
است که چنین
کاری با رشد و
گسترش
مبارزات توده
ای
امکان پذیر
است.
اما جائی که
بحث بر سر وظیفه
نیروهای
روشنفکر (طبیعتاً
روشنفکران
انقلابی) است،
همه بحث باید
روی این موضوع
متمرکز شود که
این
روشنفکران
خود چگونه می
توانند متشکل
شوند تا
بتوانند در جریان
عمل انقلابی
در تضعیف دیکتاتوری،
در هر چه بیشتر
جاری کردن
مبارزات طبقه
کارگر و دیگر
توده های ستمدیده
ایران و به
عبارت دیگر در
شکاف انداختن
در سد دیکتاتوری
موجود نقش
آگاهانه ای ایفاء
کنند. تجربیات
تا کنونی نشان
داده اند
که در شرایط
سلطه دیکتاتوری
خشن حاکم بر
جامعه ایران،
روشنفکران
انقلابی تنها
و تنها در جریان
پیشبرد یک
مبارزه
مسلحانه بر علیه
رژیم است که می
توانند تشکیلاتی
انقلابی بوجود
آورده و خود
را به عنوان
مدافع طبقه
کارگر به این
طبقه بشناسانند.
چنین مبارزه ای
می تواند با
درس گیری از
تجارب گذشته
در اقصی نقاط
ایران در جهت
آزاد سازی
مناطق برپا
شود. در حال
حاضر توازن
قوا بین
کارگران و
سرمایه داران
و رژیم حامی
آن ها شدیداً
به نفع دومی
ها ست. تنها با
قدرت گیری نیروهای
انقلابی و در
جریان بردن
آگاهی به میان
کارگران و
کوشش در ایجاد
رابطه سازمانی
با آنان است
که توازن قوا
می تواند به
تدریج به نفع
کارگران تغییر
یافته و شرایط
برای متشکل
شدن کارگران
فراهم گردد.
سئوال:
مبارزات خود
انگیخته
کارگران ایران
برای دفاع از
حق شان و
مقابله با
تهاجم دائمی
رژیم و برای
متشکل شدن را
چگونه ارزیابی
می کنید؟
اعتصابات ،
تحصن ها ،
راهپیمایی ها
و جمع شدن هایشان
در مقابل
مراکز و
نهادهای
مختلف دولتی
چقدر چشمگیر و
اثرگذار اند؟
پاسخ: این
مبارزات،
پاسخ کارگران
به شرایط بسیار
دشوار و سختی
است که
بورژوازی ایران
و رژیم جمهوری
اسلامی اش
برای طبقه
کارگر ایجاد
نموده است.
اعتصابات و مبارزاتی
که در سال های
اخیر با
گستردگی تمام
در سطح جامعه
جاری بوده اند،
اساسا یکی از
مشخصه های سیمای
سیاسی کشور را
شکل داده اند.
با این وجود
باید اذعان
کرد که علیرغم
گستردگی این
مبارزات در
سطح کشور و
رشد روز افزون
آن ها، خصلت
اساسی
مبارزات
کارگران ما بی
سازمانی و
پراکندگی آن
ها می باشد،
امری که امکان
نمی دهد نیروی
اعتراض
کارگران به
مثابه نیروئی
واحد عرض
اندام کرده و
به تحقق
مطالبات
کارگران شتاب
بخشد. درست همین
پراکندگی، علیرغم
کثرت
اعتصابات
کارگری به
خصوص در دهه
اخیر، باعث
شده که این
اعتصابات آن
طور که باید با
برجستگی لازم
مورد توجه
همگان قرار نگیرد.
البته
کارگران در
بطن مبارزات
خود به ضعف پراکندگی
صفوف خود پی
برده و بر
ضرورت و اهمیت
تشکل تاکید می
کنند. بیهوده
نیست که در
سال های اخیر
در مبارزات
کارگری،
مطالبه حق ایجاد
"تشکل مستقل کارگری"
با برجستگی هر
چه بیشتری
مطرح می شود. این
واقعیت، یعنی
تاکید
کارگران در
مبارزات
روزمره خود بر
ضرورت شکل گیری
تشکل های
مستقل کارگری،
از سوی دیگر
خود به روشنی
از فقدان چنین
تشکل هائی
خبر داده و رسوائی
تشکل های رژیم
ساخته در محیط
های کارگری را
آشکار می سازد
و نشان می دهد
که کارگران در
حد گسترده ای
به ماهیت ضد
کارگری چنین
تشکل هائی
واقف هستند.
صرف نظر از این
که تا کنون این
مبارزات چه
نتایج فوری و
بلافاصله ای
برای کارگران
داشته اند،
اشاعه یافتن
ضرورت ایجاد
تشکیلات در
صفوف کارگران
به صورت هر چه
گسترده تری یکی
از نتایج غیر
قابل انکار این
اعتراضات و
مبارزات می
باشد؛ و
دستاورد اصلی
آن ها درک
گسترده ضرورت
اتحاد در
مقابل سرمایه
داران و رژیم
حامی آن هاست.
در ضمن، این یک
امر غیر قابل
انکاری است که
در شرایط سلطه
دیکتاتوری در
کشور،
اعتراضات و
مبارزات صنفی
کارگران خیلی
زود با ماشین
سرکوب جمهوری اسلامی
مواجه شده و
کارگران تنیدگی
سرکوب دولتی
با منافع سرمایه
داران را فورا
مشاهده می
کنند، واقعیتی
که چهره سرکوب
گر جمهوری
اسلامی را در
دفاع از منافع
سرمایه داران وسیعا در
مقابل چشم
کارگران قرار
داده و به مبارزات
آن ها سریعا
رنگ و لعاب سیاسی
می دهد. از سوی
دیگر می دانیم
که "اعتصاب
مدرسه
انقلاب"
خوانده شده
است، پس وسعت
چشمگیر
اعتصابات
کارگری در این
سال ها را باید
از این زاویه
هم مورد توجه
قرار داد و
دانست که بی
شک این
اعتصابات و
مبارزات، در
بطن خود به
امر پرورش و
آموزش کادرهای
انقلاب در پیش
، کمک می کند.
سئوال:
در سال های اخیر
کارگران دو
واحد بزرگ ، یعنی
شرکت واحد
اتوبوس رانی
تهران و نی
شکر هفت تپه ،
توانسته اند
سندیکای
مستقل خودشان
را به وجود بیاورند
و هرچند
رهبران این دو
حرکت با سرکوب
و اخراج از
کار و زندان
روبرو شده اند
، ولی این دو
تشکل مستقل
عملاً هویت
کاملاً
شناخته شده ای
پیدا کرده اند.این
حرکت ها را
چگونه ارزیابی
می کنید؟ آیا سندیکای
مستقل در ایران
می تواند پا
بگیرد و آیا می
تواند از طریق
مذاکره با
دولت مشکلی از
مشکلات
کارگران را حل
کند؟
پاسخ: اتفاقا تجربه
کارگران شرکت
واحد و نیشکر
هفت تپه جهت ایجاد
سندیکای
مستقل کارگری
تاکید دیگری
بر درستی این
نظر است که دیکتاتوری
لجام گسیخته
حاکم بر ایران
مانع اصلی
سازمان یابی
کارگران بوده
و به طور
مستمر با وحشیگری
تمام تلاش های
طبقه کارگر ما
برای متشکل
شدن را سرکوب
می نماید.
واقعیت این
است که در این
دو تجربه،
جنبش کارگری
ما با دو سندیکای
شکل گرفته و
تا حدی به رسمیت
شناخته شده
روبرو نمی
باشد، سندیکاهائی
که واقعاً
عملکرد
اجتماعی یک سندیکای
کارگری را
داشته باشند و
در زندگی
واقعی
بتوانند
کارگران را در
چهارچوب خود
متشکل کرده و
عملا با
کارفرما جهت
مطالبات
کارگران چک و
چانه بزنند.
سرکوب وحشیانه رهبران
این دو حرکت و
اخراج و زندانی
کردن فعالین این
دو تلاش
ارزشمند
کارگری، گر چه
"هویت کاملاً
شناخته شده ای" در
اذهان به این
دو حرکت بخشیده
است، اما در
عمل مشکل
پراکندگی
صفوف کارگران
در این "دو
واحد بزرگ"
را بر طرف
ننموده است.
بنابراین در
حالی که دو
تجربه فوق الذکر
بخشی از تلاش
خستگی ناپذیر
کارگران ایران
برای سازمان یابی
و تشکل می
باشند اما نمی
توان مدعی شد
که کارگران این
دو واحد عملا
"توانسته اند
سندیکای
مستقل خودشان
را به وجود بیاورند".
این ادعا با
آنچه در واقعیت
وجود دارد،
منطبق نیست،
از این رو، تائیدی
بر برخی
ادعاها که دیکتاتوری
حاکم به شکل گیری
سندیکا
های مستقل تن
داده است نیستند.
اما همان طور
که در سئوال نیز
تاکید شده
"رهبران این
دو حرکت با
سرکوب و اخراج
از کار و
زندان روبرو
شده اند"
و جمهوری
اسلامی با این
اعمال خود، در
واقعیت اجازه
و امکان شکل گیری
یک "سندیکای
مستقل"
را از کارگران
سلب و همه
کوشش ها در این
جهت را عقیم
ساخته است. به
همین دلیل،
وقتی به واقعیت
رجوع می کنیم
می بینیم که
صفوف کارگران
این دو واحد نیز
همچون بقیه
کارگران ایران
همچنان
پراکنده است و
آن ها نیز سندیکائی
ندارند که برای
تحقق مطالباتشان
با سرمایه
داران مذاکره
کند. بنابراین،
در چنین اوضاعی صحبت کردن از
این امر که آیا
نهاد نامبرده
(نهادی که
وجود ندارد)
"می تواند از
طریق مذاکره
با دولت مشکلی
از مشکلات
کارگران را حل
کند"،
امری ذهنی
است.
در
تجربه
مبارزات
کارگران، سندیکا
به مثابه شکلی
از تشکل صنفی
این طبقه، عمدتا
نهادی است جهت
متشکل نمودن
کارگران برای
اینکه آن ها
به مثابه قدرت
متشکل در یک
کل واحد، با
کارفرما چک و
چانه زده و
خواست های بر
حق شان را
مطالبه کنند.
اما در جامعه
ایران، در شرایطی
که عملا سندیکائی
وجود ندارد نمی توان
تمایل و خواست
خود را جایگزین
واقعیت نمود و
دچار ذهنی
گرائی شد. به این
واقعیت هم باید
توجه داشت که
کارگران غیر
متشکل ما با
اعتصابات و
اعتراضات و
مبارزات شان
که در طی آن اتحاد
طبقاتی خود را
به نمایش می
گذارند،
همواره خواست
ها و مطالبات
بر حقشان
را فریاد زده
و گاه به
کارفرما تحمیل
نموده اند. آن ها در
مبارزات و تجمعات
اعتراضی خود
جائی که سندیکائی
وجود نداشته،
کوشیده اند
از طریق نمایندگانی
که از سوی خود
تعیین کرده اند به نحوی
بخشی از وظیفه
سندیکا
را انجام
دهند. از این
طریق آن ها
مذاکره با
کارفرما را پیش
برده و گاه
موفق شده اند
با نشان دادن
قدرت خود به
دشمنانشان،
خواسته هائی
را به سرمایه
داران تحمیل
نمایند.
پاسخ
این که آیا دیکتاتوری
ددمنشانه
جمهوری اسلامی
به تشکیل سندیکا
های مستقل
کارگری گردن
خواهد گذاشت یا
نه را تجربه
سه دهه حاکمیت
این رژیم با
صراحت کامل
داده است.
تجربه نشان
داده که جهت
اصلی حمله
استبداد حاکم
بر ایران جلوگیری
از هر نوع
تشکل و سازمان
یابی کارگری
بوده و می
باشد. به همین
دلیل هم ما شاهد
پراکندگی مطلق
صفوف طبقه
کارگر در ایران
هستیم. البته
اگر مبارزات
کارگران و دیگر
توده های ستمدیده
ایران قادر
گردد در سلطه
این دیکتاتوری
شکاف اندازد،
آن گاه بی شک
کارگران همان
طور که تاکنون
نشان داده اند
فورا در جهت
سازمان یابی
خود گام های
هر چه بزرگ تری
برخواهند
داشت. از
آن جا که در این
جا بحث بر سر
راه های فائق
آمدن بر
پراکندگی
موجود در صفوف
کارگران می
باشد و هر
گونه ذهنی گری
در این رابطه
به هدف فوق
لطمه می زند،
ضروری است که
با واقع بینی
به راه غلبه
بر پراکندگی
موجود برخورد
کرده و در این
راه به مقابله
با کسانی
پرداخت که به
جای حل مساله
می کوشند که
صورت مساله را
حذف کنند. پیش
از این کسانی
بدون هر گونه
ارتباطی با
کارگران، به
نام آن ها،
حزب کارگری و
کمونیست تشکیل
داده اند
(البته بر روی
کاغذ). امروز
هم عده ای می
خواهند با ایجاد
تشکل های
کارگری بر روی
کاغذ معضل
پراکندگی
صفوف
کارگران را حل
نمایند.
سئوال:
عده ای از
فعالان جنبش
کارگری بدیل
شورا و جنبش
شورایی را در
مقابل سندیکا
سازی پیش می
کشند و عده ای
نیز شوراها را
نهادهای قیام
کارگری می
دانند که فقط
در شرایط
انقلابی می
توانند پا بگیرند
و در شرایط
عادی سندیکا
سازی را تنها
راه می دانند.
نظر شما چیست؟
پاسخ: اشکال تشکل
طبقه کارگر از
دل مبارزات
خود طبقه بیرون
می آید. به همین
دلیل هم
تمایل این یا
آن فعال کارگری
و سازمان سیاسی
نمی
تواند و نباید
تعیین کننده این
واقعیت باشد.
برای نمونه
اگر در جائی
کارگران برای
سازمان یابی
خود کمیته های
کارخانه به
وجود آورده و
جای دیگر سندیکا،
این امر را عینیت
مبارزه طبقه
کارگر تحمیل
نموده و نه
تمایل و
رهنمود نیروی
سیاسی و پیشرو
کارگری. البته
یک نیروی سیاسی
جدی واقعاً
طرفدار طبقه
کارگر در ایران
باید بتواند
اشکالی که از
دل مبارزات
کارگری جوانه
میزند را
بشناسد و بشناساند
و خود به تسریع
حرکت آن کمک
کند،
ولی چنین نیروئی
هم حق ندارد
که خواست و
تمایل ذهنی
خود را به
مبارزات
کارگری تحمیل
کند. هر گونه
تلاش برای تحمیل
تمایلات و
خواست های ذهنی
نیرو های سیاسی
بر مبارزات
کارگران نتیجه
ای جز شکست در
بر نخواهد
داشت - هر چند
تمایلاتی که
با واقعیت
انطباق
نداشته
باشند، در جریان
حرکت، به طور
طبیعی کنار
زده می شوند.
از سوی
دیگر در تجربه
جهانی
مبارزات
کارگری در همه
کشور ها
همواره سندیکا
ها عمدتا نهاد
های صنفی ای
بوده و هستند
که هر جا که
امکان حیات
داشته اند
بسته به توان
خود، کارگران
را متشکل کرده
و با قدرتی که
اتحاد و تشکل
کارگران ایجاد
می کند برای
مطالبات
روزمره کارگران
و بهبود شرایط
کار با سرمایه
داران چک و
چانه می زنند.
در حالیکه در
همین تجربه
جهانی، شورا
ها به مثابه
تشکل های مسلح
کارگران،
نهاد های
اعمال قدرت نوین
انقلابی
کارگری بوده اند، و شرایط
شکل گیری آن
ها زمانی بوده
است که امواج
انقلاب، نظام
حاکم را زیر
ضرب گرفته و
توازن قوا را
تا حد زیادی
به نفع
کارگران تغییر
داده بود.
متأسفانه در
شرایط جو
انقلابی بعد
از سقوط رژیم
شاه، به تشکل
های صنفی ای
که در
کارخانجات به
وجود آمدند،
به طور بی جا و
نادرست نام "شورا"
داده شد.
امروز نیز
اشتباه بزرگی
است که شورا
ها به مثابه نهادهای
اعمال قدرت نوین
انقلابی را در
حد نهاد های
صنفی که وظیفه
شان مذاکره و
مبارزه بر سر
مطالبات
اقتصادی است،
تقلیل داد. در
بحث مربوط به
امر تشکل صنفی
کارگران، قاطی
کردن این امر
با بحث شورا
ها که در واقع
نطفه قدرت دولتی
کارگران می
باشند،
اشتباه است.
از سوی دیگر
چون همان طور
که گفته شد
شوراها نهاد هائی جهت
اعمال قدرت
انقلابی طبقه
کارگر می
باشند، این
امر باعث شده
تا برخی تصور
کنند که اگر
در مقابل سندیکا
بر شورا تاکید
کنند موضع رادیکال
تری اتحاذ
کرده اند.
به خصوص که از
نظر آن ها سندیکا
های کنونی هم اکثرا "سندیکای زرد" و
ابزاری جهت پیشبرد
خط سرمایه دارها
در جنبش کارگری
شده اند.
در حالی که چنین
موضعی در زندگی
واقعی که
کارگران فاقد
تشکل های
مستقل خود
بوده و نه شورائی
وجود دارد و
نه سندیکائی
در کار است،
نشانه رادیکالیسم
نیست، بلکه
جلوه آشکاری
از سوبژکتیویسم
می باشد. در نتیجه
همان طور که
در ابتدا گفتیم
اشکال تشکل های
مستقل کارگری
از دل مبارزات
خود کارگران بیرون
می آیند و وظیفه
پیشرو کارگری
شناخت این امر
و کمک به شکل گیری
هر چه پربارتر
و سریع تر آن
ها می باشد نه
بدیل سازی های
ذهنی.
سئوال:
در سال های اخیر
در خارج از
کشور ، فعالیت
های چشم گیری
برای جلب حمایت
بین المللی
از مبارزات
کارگران ایران
صورت گرفته
است ، این
فعالیت ها را
تا چه حد موفق
می دانید و
برای
سازماندهی یک
مبارزه
کارآمد برای
جلب
حمایت بین المللی از
جنبش کارگری ایران
چه پیشنهادی
دارید؟ به
نظرتان این
حمایت بین المللی
را در کجا باید
جُست؟
پاسخ: همانطور که
به درستی در این
سئوال تاکید
شده در سال های
اخیر تلاش های
چشمگیری از سوی
افراد و تشکل
های سیاسی در
خارج از کشور
جهت رساندن
صدای کارگران
ایران به
افکار عمومی
جهان صورت
گرفته است،
تلاش هائی
که در جای خود
قابل تقدیر
است. بدون شک
گسترش هر چه بیشتر
همکاری ها و
اتحاد عمل های
مبارزاتی فی
مابین نیرو های
انقلابی در
موفقیت هر چه
بیشتر چنین
تلاش هائی
بی تاثیر
نخواهد بود و
امکان بیشتری
جهت رساندن
صدای کارگران
تحت ستم ایران
به جهانیان در
اختیار ما
قرار خواهد
داد. در مقابله
با قدرت تبلیغاتی
جمهوری اسلامی
و حامیانش
در سطح جهانی،
چنین اتحاد
عمل هائی
به مبارزین
امکان می دهد
که در سطح
گسترده تری نیروها
را مورد خطاب
قرار دهند.
کارگران و
مردم رنجدیده
در چهار گوشه
جهان، نهاد های
دمکراتیک و
مخالف تجاوزات
و سیاست های
امپریالیستی، سندیکا
ها و نهاد های
کارگری و نیرو
های ضد امپریالیست
و غیره مخاطبینی
هستند که نیرو
های مردمی باید
بکوشند تا حمایت
آن ها را نسبت
به مبارزات و
مطالبات
کارگران و
مردم ستمدیده
ایران هر چه بیشتر
جلب کنند. در اینجا
باید توجه
داشت که به دلیل
حضور نیروهای ماهیتا گوناگون
در اپوزیسیون
جمهوری اسلامی،
کسانی هم
هستند که به
بهانه رساندن
صدای مردم ایران
به جهانیان و
افشاء جنایات جمهوری
اسلامی، جهت
اصلی فعالیت
های خود را
جلب نظر و
توجه قدرت های
غربی و نهاد
های وابسته به
آن ها کرده اند.
در این میان،
قدرت های امپریالیستی
هم می کوشند
جهت تطهیر
چهره خونبار
خود و گسترش
سلطه اهریمی
شان، پز دفاع
از حقوق بشر و
مطالبات مردم
بگیرند. در چنین
شرایطی ضروری
است که به این
امر با جدیت
برخورد شود.
کم نیستند
نهاد هائی
که جهت نفوذ
در جنبش های
کارگری در
کشورهای تحت
سلطه، حتی از
ارائه کمک های
مالی نیز دریغ
نمی ورزند.
برای نمونه "مرکز
آمریکایی برای
همبستگی بین
المللی کارگری"
(American Center for International
Labor Solidarity) که یکی
از ابزار های
پیشبرد سیاست
های امپریالیستی
دولت آمریکا می
باشد مدتهاست
که جهت نفوذ
در جنبش کارگری
ما فعالیت می
کند. بنابراین،
به هیچ وجه
نباید اجازه
داد که صف نیروهای
مردمی با نیروهای
ضد مردمی
مخدوش گردد و
فعالیت هائی
به اسم طبقه
کارگر صورت بگیرد
که به حیثیت
فعالان کارگری
لطمه زده و هیمه
هائی برای
تنور تبلیغات فریبکارانه
رژیم آماده
سازد. واضح
است که هرگونه
تماس و کمک گرفتن
از چنین نهاد هائی جز
تضعیف اتحاد
مبارزاتی
کارگران و رسوائی،
نتیجه ای در
بر نخواهد
داشت.
با
توجه به
ملاحظات ذکر
شده، ما ضمن
آنکه از هر
تلاش انقلابی
برای رساندن
صدای کارگران
ایران به گوش
کارگران جهان
و افکار عمومی
حمایت می کنیم؛
و در حالی که
معتقدیم که
چنان تلاش هائی
ارزشمند می
باشند و باید
با اتحاد عمل
های مبارزاتی
آنها را هر چه
بیشتر وسعت
داد، افشای
هر گونه تلاشی
برای مخدوش
کردن ماهیت
انقلابی
مبارزات طبقه
کارگر بر علیه
جمهوری اسلامی
را وظیفه هر نیروی
انقلابی می
دانیم. حفظ
استقلال نیرو
هائی که
انعکاس صدای
حق طلبانه
کارگران ایران
را وظیفه خود
می دانند از
اهمیت حیاتی
بر خوردار
است.
همچنین هر
تلاشی برای
نقض استقلال
سیاسی - تشکیلاتی
جنبش کارگری
محکوم است.
سئوال:
تأثیر اجرای
طرح "هدفمند
کردن یارانه ها" روی
زندگی
کارگران و
زحمتکشان
کشور را چگونه
ارزیابی می کنید؟
بعضی ها می گویند
قشری از کم درآمدترین
و فقیرترین
کارگران و
زحمتکشان به
کمک این طرح
وضع بهتری پیدا
کرده اند
و برعکس ، خیلی
ها معتقدند که
این طرح فشار سهمگینی
بر زندگی کل
کارگران و
زحمتکشان
وارد می آورد؟
اثرات این طرح
را به ویژه در
آینده چگونه می
بینید؟
پاسخ: اگر کسی طرح
ضد مردمی
"هدفمند کردن یارانه
ها" - که به
عنوان اسم
مستعار برای
لغو سوبسیدها
(واژه بین المللی
که بار اقتصادی
و سیاسی معین
خود را داراست)
بکار می رود -
را صرفا به
مبلغی که به
عنوان یارانه
نقدی به حساب
خانواده ریخته
می شود منحصر
بسازد، طبیعی
است که دچار این
توهم می شود
که کارگران و
زحمتکشان وضع
بهتری پیدا
کرده اند.
اساسا یکی از فریبکاری
های دولت احمدی
نژاد هم همین
بود که می
خواست با
برجسته کردن وجهی که
دولت او به
عنوان یارانه
به حساب مردم
می ریزد توجه
آن ها را نسبت
به افزایش شدید
قیمتها - که
الزام قطع سوبسیدها
در همه کشورهای
تحت سلطه امپریالیسم
در سطح جهان می
باشد - منحرف
ساخته و آن ها
را گمراه نماید.
در حالیکه یکی
از بارزترین
نتایج این
طرح، افزایش قیمت
هاست و
عملا دو برابر
پولی که به
اسم یارانه به
مردم داده می
شود، از جیب
آن ها بیرون
کشیده می شود.
جای
تعجب نیست وقتی
می شنویم که
در آغاز عده ای
که پولی در جیب
نداشتند از
واریز شدن
مبلغی به حساب
بانکی خود
خوشحال شدند.
اما همان عده
وقتی که قیمت
نان بالا رفت
و با افزایش
سرسام آور بهای
قبض های آب و
برق و گاز
مواجه شدند،
فهمیدند که
داستان
"هدفمند کردن یارانه
ها" را
نباید فقط در وجهی که به
حساب ریخته می
شود دید. به همین
خاطر اگر تبلیغاتی
نظیر آن که یارانه
ها باعث بهتر
شدن وضع طبقات
پائین جامعه می
شود، در ابتدا
ممکن بود گوش
شنوائی هم پیدا
کند، جریان
واقعی امور
نادرستی چنان
ادعاهای تبلیغاتی
را در سطحی هر
چه وسیعتر،
آشکار کرد. در
واقع، با سیر
رو به افزایش
قیمت انرژی و
نان که بطور
طبیعی باعث
گرانی همه
اقلام مورد نیاز
مردم می شود،
دیگر کمتر کسی
می تواند در
اهداف ضد مردمی
"هدفمند کردن یارانه
ها"، شک کند. واقعیت
این است که در
صورت اجرای
کامل طرح یارانه
ها، این طرح
شکاف های
طبقاتی را باز
هم تشدید کرده
و بخش های بیشتری
از مردم را به
زیر خط فقر
سوق خواهد
داد.
روی این
امر نیز باید
تأکید کرد که
وقتی که با
طرحی که کل
جامعه را هدف
قرار داده و
با زندگی
روزمره همه
مردم در
ارتباط است
روبرو می شویم،
به هیچ وجه محق
نیستیم که نتایج
آن را در لحظه
مورد بررسی
قرار دهیم.
چون برای اینکه
کل جامعه نتایج
ملموس این طرح
را به عینه ببینند
و درک کنند
زمان لازم
است. ممکن است
فلان روستائی
از اینکه یک
باره مبلغی به
حساب اش ریخته
شده لحظه ای
شاد شود، اما
وقتی که عملا
مجبور شد نه
تنها این مبلغ
بلکه مبالغی دیگر
افزون بر آن
را به خاطر
افزایش قیمت
ها، صرف کند،
آن زمان خشم و
نفرت جای آن
شادی را خواهد
گرفت.
طراحان
اصلی قطع سوبسیدها
که اجرای آنرا
سال هاست
از جمهوری
اسلامی طلب می
کنند، نهاد های
امپریالیستی
مثل صندوق بین
المللی
پول می باشند.
آن ها بودند
که جمهوری
اسلامی را برای
اجرای آن طرح
تحت فشار قرار
داده بودند.
با این حال
دست
اندرکاران
جمهوری اسلامی
هم امروز
منافع خود را
از این طرح
دنبال می
کنند. آن ها
انکار نمی
کنند که با
اجرای طرح
مورد بحث، پولی
که از فروش
نفت صرف
پرداخت سوبسید
می شد را ذخیره
کرده و بخشی
از آن را صرف
کمبود های مالی
سیستم ضد خلقی
خود خواهند
نمود. در
واقع، رژیم
جمهوری اسلامی
با قطع سوبسیدها
دست به افزایش
مالیات های غیر
مستقیم زده
است. بنابراین
اجرای این
برنامه، فشار سهمگینی
بر زندگی کل
کارگران و
زحمتکشان
وارد می آورد. در آینده نیز
در صورتی که
رژیم در مقابل
اعتراضات و
مبارزات توده
ها عقب نشینی
نکند و بخواهد
واقعا آن
را پیش ببرد،
اجرای آن حاصلی
جز گسترش فقر
و فلاکت بخش
های بزرگتری
از مردم در بر
نخواهد داشت.
واضح است که
نه طراحان اصلی
این پروژه و
نه دولت احمدی
نژاد به تنها
چیزی که نمی
اندیشند
فقر و فلاکت
مردم می باشد.
از سوی دیگر،
آیا تعجب انگیز
است که نهاد
های امپریالیستی
فوق الذکر،
احمدی نژاد (و
رژیم جمهوری
اسلامی) را به
خاطر گام
برداشتن در
جهت عملی
نمودن رهنمود هایشان می
ستایند -
آن هم در فضای
هجوم تبلیغاتی
قدرت های غربی
به جمهوری
اسلامی!؟ روشن
است که نهادهای
امپریالیستی
تنها زمانی کسی
یا ارگانی را
می ستایند که
منفعت کلانی
از جانب آن ها
دریافت کرده
باشند. در این
مورد مشخص هم
دولت احمدی
نژاد از جیب
کارگران و
توده های ستمدیده
ما چنان منافعی
- که منافع
کلانی است - را
به حساب آن ها
واریز می کند.
به طور کلی،
لغو سوبسیدها
یا به اصطلاح
هدفمند کردن یارانه
ها، پروژه ای
ضد ملی است که
کارگران و
زحمتکشان ما
را با شدت بیشتری
به قعر دره
فقر و فلاکت
پرتاب خواهد
نمود. تازه این
در شرایطی است
که فریاد
اعتراض به
گرسنگی، از سوی
کارگران ما
بلند است. همانطور
که کارگران نیشکر
هفت تپه، قبل از
اجرای این طرح
شعار می
دادند: "کارگر
هفت تپه ایم ؛
گرسنه ایم ، گرسنه".
سئوال:
کارگران و
زحمتکشان بخش
اعظم جمعیت ایران
را تشکیل می
دهند و در
تظاهرات و راه
پیمایی های
گسترده سال ۸۸ بخش
قابل توجهی از
آن ها شرکت
داشتند،اما
چرا آن ها در
گرما گرم این
اعتراضات
خواست های اخص
خود را پیش
نکشیدند ، در
حالی که مثلاً
کارگران تونس
و مصر با
گرفتن نان در دست
و فریاد گرسنگی
بر لب به
اعتراضات
توده ای پیوستند
، فرق شرایط ایران
را با شرایط این
کشورها در چه
می بینید؟
پاسخ: "تظاهرات و
راه پیمایی های
گسترده سال ۸۸" یک خیزش
خود بخودی
توده ای بود
که مثل هر
حرکت توده ای
همه اقشار و
طبقات مردمی
در آن شرکت
داشتند و بخش
قابل توجهی از
کارگران و
زحمتکشان هم
در آن شرکت
داشتند و اتفاقاً
حضور آن ها
باعث رادیکالیسم
آن جنبش بود. فهم این
موضوع ظاهراً
نباید مشکل
باشد که در یک
جنبش توده ای
برای این که
طبقه ای
"خواست های
اخص خود"
را مطرح کند
به حداقل تشکل
نیاز دارد تا
بتواند خود را
سازماندهی
کرده و با
پرچم و هویت
طبقاتی خود
وارد حرکت
شود. اما در ایران
در درجه اول
به دلیل سلطه
دیکتاتوری،
نه فقط طبقه
کارگر ما بلکه
دیگر اقشار و
طبقات خلقی نیز
از داشتن حتی
حداقل تشکل هم
محرومند. درست
به همین دلیل الزاما
همه اقشار و
طبقات مردمی و
از جمله طبقه
کارگر بدون
تشکل و پرچم
خود در خیزش
مزبور شرکت
کردند. با این
حال بر اساس
گزارشات
شاهدان عینی،
هم کارگران،
هم زنان و هم دیگر
اقشار مردم علیرغم
سرکوب خونین و
خشن مأموران
دولت و
"سربازان گمنام"
وزارت
اطلاعات، در
فرصت های
محدودی که پیش
می آمد، به
طور فردی
خواست های اخص
خود را روی
مقوائی نوشته
و بالای سر
خود می
گرفتند. این
عمل خود بیانگر
آن است که
توده های تحت
ستم ایران
نسبت به ضرورت
پیش کشیدن
خواست های خود
آگاه هستند؛ و
اگر امکان
برپائی تشکل
های خاص خود
را داشتند با
برجستگی هر چه
بیشتری خواست
های طبقاتی و
دموکراتیک
خود را پیش می
کشیدند.
در آن
زمان تنها نیروئی
که کمی تشکل
داشت اصلاح
طلبان حکومتی
به مثابه بخشی
از طبقه حاکمه
بودند که مطالبه
شان مبنی بر
"جمهوری
اسلامی نه یک
کلمه بیشتر نه
یک کلمه کمتر"
در تخالف
آشکار با
خواست توده ها
قرار داشت. آن
ها درست به
خاطر
برخورداری
نسبی از قدرت
تشکل و
امکانات تبلیغاتی
خود و حامیان
بین المللی
شان ، شعارهائی
که بیانگر
خواست هایشان
بود را وسیعاً
مطرح کردند و
اگر چه سعی
شان بر آن بود
که بر خیزش
مردم سوار شده
و آن را به بیراهه
ببرند، اما
حضور کارگران
و ستمدیدگان
در این جنبش
با رادیکالیسم
خاص خود، مانع
چنین امری شد.
در
رابطه با
تفاوت های شرایط
ایران با
کشورهای عربی
از جمله مصر و
تونس، گر چه
شرایط کشور ها
با هم فرق می
کند و مردم هر
کشوری تاریخ و
سنت های
مبارزاتی خاص
خودشان را
دارند و
برخورداری از
تشکل هم در
همه جا یکسان
نیست، اما در
مصر و تونس هم
کارگران
نتوانستند با
تشکل و شعارهای
خاص خود وارد
جنبش توده ای
بشوند. در آن
جا نیز
مبارزات مردم
به طور
خودبخودی یعنی
بدون یک رهبری
بود و هر کس به
طور انفرادی
شعار و خواستی
را مطرح می
کرد.
سئوال:
در سال های اخیر
شاهد پیروزی
های بزرگی از
طرف کارگران
نبوده ایم ،
چرا چنین است؟
آیا علاوه بر
سرکوب و قهر
پلیسی ، وضعیت
کنونی جهان
سرمایه داری
هم در این میان
نقش دارد؟
پاسخ: اگر منظور
از این سئوال
کسب پیروزی در
حوزه های صنفی
است، روشن است
که در این سال
ها علیرغم
این که دسترنج
و معاش
کارگران شدیداً
مورد هجوم
گسترده سرمایه
داران قرار
گرفته، در
مبارزه
کارگران با کارفرمایان
و دولت پشتیبان
آن توازن قوا
به هیچ وجه به
نفع کارگران
نبوده است.
البته
مبارزات
کارگران در
همه این سال
ها با شدت و
گستردگی چشمگیری
جریان یافته و
حتی در مواردی
باعث شده که
آن ها موفقیت هائی هم
کسب نمایند.
برای نمونه، می
توان موفقیت
کارگران
مجتمع پتروشیمی
بندر ماهشهر
و مجتمع پتروشیمی
تبریز که بر
علیه
قراردادهای
موقت بپا
خاسته بودند و
تا حدودی
خواست های خود
را به کارفرما
تحمیل نمودند
را یادآوری
نمود. اما یکی
از عمده ترین
دلیل این امر
که چرا وضعیت
و توازن قوا
در حال حاضر
به ضرر
کارگران می
باشد، وجود
بحران شدیدی
است که سر تا
پای نظام سرمایه
داری در سطح
جهان را فرا
گرفته است. با
توجه به
وابستگی
اقتصاد ایران
به سیستم سرمایه
داری جهانی و
در شرایطی که
جمهوری اسلامی
– همان طور که
در طول تمام حیات
ننگین خود
نشان داده - در
سر سپردگی به
امپریالیست
ها و خدمت به
آنان دست همه همپالگی هایش را از
پشت بسته است،
باعث شده که
قدرت های امپریالیستی
با دستی هر چه
بازتر بار
بحران های خود
را به اشکال و وسائل
گوناگون بر
دوش مردم ایران
و به ویژه بر
روی کارگران و
زحمتکشان ما
سر شکن کنند.
در چنین وضعی
با توجه به
تأثیرات مخرب
بحران سیستم
سرمایه داری
جهانی بر
اقتصاد ایران،
این بحران بخش
های بزرگی از
تولید را
خوابانده و کارفرمایان
را وادار به
اخراج وسیع
کارگران کرده
است. اولین نتیجه
این امر انبوه
تر و هر چه بیشتر
فشرده تر شدن
ارتش ذخیره
کار است که با
واقعیت وجودی
خود، قدرت
چانه زنی
کارگران شاغل
را در مقابل
سرمایه
داران، شدیدا
تضعیف نموده
است. واضح است
که در چنین
اوضاعی نمی
توان از
کارگران
انتظار کسب "پیروزی
های بزرگ"
را داشت. آن هم
در شرایطی که
صفوف کارگران
پراکنده بوده
و دیکتاتوری
رژیم جمهوری
اسلامی مدافع
سرمایه
داران، مانع
دست یابی آن
ها به حداقل
تشکل های صنفی
خویش است تا
با قدرت اتحاد
و تشکل خود، در
صفی واحد برای
خواست هائی
واحد به پا خیزند
و کارفرما ها
را وادار به
عقب نشینی
کنند. این وضع
بسیار اسفباری
است. در چنین
شرایطی یکی از
عواملی که می
تواند توازن
قوا بین
کارگران و
سرمایه داران
را به نفع
کارگران تغییر
دهد آنست که یک
عامل سیاسی به
نفع کارگران وارد
کارزار گردد.
این عامل
همانا یک نیروی
متشکل کمونیستی
است؛ چنین نیروئی
می تواند با
آغاز یک
مبارزه جدی و
موثر- که جز
مبارزه
مسلحانه با رژیم
جمهوری اسلامی
نمی
تواند باشد-
با کمک خود
کارگران، در
سد دیکتاتوری
حاکم شکاف
انداخته و در
طی رشد و
گسترش
مبارزات کارگری
و مبارزات دیگر
بخش های
جامعه، در جهت
تضعیف و در
نهایت نابودی
سیستم سرمایه
داری پیش
برود.
سئوال:
بخش اعظم
کارگران ایران
در کارگاه های
کوچک کار می
کنند ، برای
سازماندهی این
ها چکار باید
کرد و از چه
اشکال سازمانی
باید بهره
گرفت؟
سازماندهی این
ها عمدتاً باید
در محیط
کارشان صورت
بگیرد یا در
محیط و محلات
زندگی شان؟
پاسخ: اولین گام
برای تسهیل
شرایط سازمان یابی
کارگران چه در
کارگاه های
بزرگ و چه در
کارگاه های
کوچک مبارزه
برای تضعیف دیکتاتوری
حاکم می باشد.
اگر مبارزات
کارگران و بقیه
زحمتکشان در
شرایط سیاسی خاصی
(به وجود آمدن
چنین شرایطی
تا آن جا که به
مبارزه
آگاهانه نیروهای
انقلابی
جامعه مربوط می
شود در جریان مبازه
مسلحانه آن ها
با رژیم حاکم
امکان پذیر
است) بتوانند
از شدت و وسعتی
برخوردار
گردند که عملآ
موجب تضعیف
سلطه دیکتاتوری
حاکم شود،
همانطور که
تجربه تاریخی
نشان داده،
تشکل های
کارگری هم
امکان بروز و
فعالیت پیدا
خواهند کرد. بنابراین،
در شرایطی که
دیکتاتوری
حاکم هیچ شکلی
از تشکل را بر نمی تابد
صحبت کردن از
اینکه
سازماندهی
محله یا نوع دیگری
از تشکل، پاسخ
سازماندهی
کارگران
کارگاه های
کوچک می باشد،
هیچ مبنای عینی
و واقعی
ندارد. از سوی
دیگر در یک
برخورد کلی،
بدون اینکه
اهمیت
سازماندهی
توده ها در
محلات قابل
انکار باشد،
چون سازماندهی
محله پاسخ
سازماندهی
کارگران در
محل کار نیست،
در بحث بر سر
چگونگی
سازماندهی
کارگران
کارگاه های
کوچک، منطقا
نباید مساله
را دور زد.
سئوال:
در بازار کار
سیاه و غیر
رسمی در ایران
، زنان نقش
بزرگی دارند و
بخش اعظم زنان
کارگر با مزد
ناچیز و در
شرایطی بسیار
دشوار کار می
کنند ، نقش
جنبش زنان را
در سازماندهی
زنان کارگر
چگونه می بینید؟
پاسخ: زنان در همه
حوزه های
اقتصادی از
کشاورزی
گرفته تا صنایع
، همراه با
مردان در حال
کار و فعالیت
می باشند. به
همین دلیل هم نمی شود
نقش آن ها را
عمدتا به کار
در "بازار سیاه
و غیر رسمی"
تنزل داد. حتی
حضور گسترده
تر زنان در
کارگاه های
کوچک زیر ده
نفر کارگر- که در
زمان ریاست
جمهوری خاتمی
به اصلاح
"اصلاح طلب"
از شمول قانون
کار خارج
شدند- به
مفهوم این نیست
که آن ها
در صنایع
بزرگ حضور
ندارند. این
واقعیت بیان
گر آن است که
طبقه کارگر ایران
از زنان و
مردان کارگر
تشکیل شده
است. بنابراین
وقتی از
مبارزه و تشکل
های طبقه
کارگر صحبت می
کنیم، در ذهن
خود نباید
صرفاً مردان
کارگر را در
نظر داشته باشیم.
زنان کارگر نیز
همچون مردان
کارگر بر علیه
همه ستم هائی
که از طرف
سرمایه دارن و
رژیم حامی شان
بر آن ها
اعمال می شود،
مبارزه می
کنند و باید
دوش به دوش هم
برای از بین
بردن نظام
سرمایه داری
حاکم بجنگند،
رزمی که اتحاد
و تشکل کل
کارگران و رهبری
انقلابی آن ها
ضامن موفقیت اش می باشد.
اتفاقاً
در این رزم،
زنان کارگر می
توانند و باید
سهم بیشتری
داشته و نقش
برجسته ای ایفا
کنند، چرا که
زنان کارگر هر
کجا که کار می
کنند
درست به دلیل
زن بودنشان
مزد کمتری می
گیرند و ستم بیشتری
بر آن ها
اعمال می شود.
بنابراین
اشتباه بزرگی
است هر آینه
به هر بهانه و
دلیلی در
اتحاد
کارگران -
زنان و مردان
کارگر- شکاف انداخت،
و امر تشکل
زنان کارگر را
به بهانه زن بودنشان
از امر تشکل
مردان کارگر
جدا نمود. به عبارت دیگر،
سازماندهی
زنان طبقه
کارگر را باید
در چهارچوب
سازماندهی کل همین
طبقه دید و
برایش مبارزه
نمود. اگر
کارگران قادر
به ایجاد شرایطی
شدند که به آن
ها امکان تشکل
می دهد این
تشکل باید
زنان کارگر را
هم در بر بگیرد؛
و نباید اجازه
داد که جنسیت
به عاملی برای
تفرقه بین
کارگران تبدیل
شود.
جنبش
زنان یک جنبش
دموکراتیک
برای تحقق خواست
های خاص زنان
است که زنان
از هر طبقه و اقشاری را
در بر می گیرد.
در شرایط کنونی
نیز در جامعه
ما بیشتر زنان
طبقات بالا تا
حد محدودی
امکان فعالیت
در این زمینه
را دارند. در
هر حال زنان
کارگر و زنان
متعلق به طبقه
کارگر حتی برای
تحقق خواسته
های بر حق خویش
به عنوان زن نیز
نباید در جائی
متشکل شوند که
رهبری آن در
دست مدافعین
واقعی طبقه
کارگر نیست.
سئوال:
بخش بزرگی از
کارگران ایران
در شاخه های
مختلف بخش
خدمات کار می
کنند؟ وزن و
اهمیت
کارگران این
بخش را در
مجموعه
مبارزات طبقه
کارگر ایران
چگونه ارزیابی
می کنید؟
پاسخ: مبارزات همه
بخش های طبقه
کارگر
پر ارزش و با
اهمیت است و هیچ
جزء از
مبارزات
کارگران نباید
نادیده گرفته
شود. با این
حال، تجربه
نشان داده که
کارگران صنایع
بزرگ از تشکل
پذیری بالا تری
برخوردار
هستند تا
کارگران بخش
خدمات که در مجموع
وضعیت
پراکنده ای
دارند. مثلاً
نقشی که
کارگران شرکت
نفت در جریان
انقلاب سال 57
از خود نشان
داده و لوله
های نفت را به
روی شرکت های
امپریالیستی
بستند، بر کسی
پوشیده نیست.
این مثال، وزن
و اهمیت بالائی
که کارگران
صنایع بزرگ در
مبارزات کل
طبقه دارند را
آشکار می کند.
سئوال:
به نظر شما ، آیا
کارگران فقط
کسانی هستند
که کار یدی
انجام می دهند
یا مزد یا
حقوق بگیران
کارهای فکری
را هم می توان
جزو طبقه
کارگر به حساب
آورد؟ مثلاً
معلمان را هم (که گروه
شغلی بسیار وسیعی
هستند) می
توان جزیی از
طبقه کارگر به
حساب آورد؟
پاسخ: در این سال ها روزی
نبوده که تعریف
جدیدی از
کارگر و طبقه
کارگر اختراع
نشود. این
درست است که
کارگر کسی نیست
که فقط کار یدی
انجام بدهد،
ولی برخی نیروها
با تکیه بر این
امر، ذهنی
گرائی در
شناخت طبقه
کارگر را به
جائی کشانده اند که یکباره
"همه
مزد و حقوقبگیران"
را کارگر
اعلام کرده اند. اگر این
تعریف را بپذیریم،
منطقا همه
کارمندان
دولت که جزء
"حقوق بگیران"
هستند را باید
کارگر بنامیم!
و بیشتر از این،
باید کسانی را
کارگر خطاب کنیم
که "حقوق"
های کلانی دریافت
کرده و منافعشان
با حفظ سیستم
سرمایه داری
تأمین می شود،
به جای آن که
با طبقه کارگر
واقعی اشتراک
منافع داشته
باشند. از این
رو، بهتر است
در این زمینه
بیشتر پیش نرویم،
چون به این
ترتیب مجبوریم
نه تنها بخش
های پائین
خرده بورژوازی
را کارگر
قلمداد نمائیم
بلکه بخش هائی
از مدیران کله
گنده و مفت
خور را در
کنار کارگر
رنجدیده ای
قرار دهیم که
محتاج نان شب
خود می باشد.
امروز
خلط بحث در
ارتباط با تعریف
عنصر کارگر به
گونه ای است
که بر همه تحقیقات
و دست آورد های
دانشمندان
بزرگی چون
مارکس و انگلس
خط بطلان کشیده
می شود، هر
چند که این
خلط بحث بعضاً
به نام آن ها و
ظاهراً با
استناد به
نوشته های این
دو آموزگار
طبقه کارگر
جهان صورت می
گیرد. با تکیه
بر آموزش های
مارکس و انگس،
طبقه کارگر
همان طبقه رنجبری
است که در
نظام سرمایه
داری، در شرایطی
که روابط کالائی
به درجه ای از
رشد رسیده که
"نیروی کار"
خود کالا شده
است، برای تأمین
معاش خویش، نیروی
کار خود را به
سرمایه دار می
فروشد و
همه هزینه
زندگی اش
را از این طریق
بدست می آورد.
این طبقه فاقد
وسایل تولید
است و در حالی
که با فروش نیروی
کار خود برای
سرمایه دار
ارزش اضافی ایجاد
می کند، در
سازمان
اجتماعی کار
در موقعیتی
قرار دارد که
از ثروت
اجتماعی صرفا
آن قدر نصیب اش می شود
که به کار باز
تولید نیروی
از دست رفته اش می آید.
کسانی
که هر مزد و
حقوق بگیری (قاعدتاً
با هر میزان
پول یا ثروتی
که نصیبشان
می شود) را جزء
طبقه کارگر
قرار می دهند،
لازم است در
ارتباط با تعریف
فوق به این
نکته مهم هم
توجه داشته
باشند که "نیروی
کار"، به عنوان
یک کالا، مثل
هر کالای دیگر
در یک جامعه
معین سرمایه
داری، دارای
ارزش معینی
است و در نتیجه
سهمی که از
ثروت اجتماعی
نصیب یک کارگر
، حتی کارگر
متخصص می شود
نمی تواند از
حد معینی
فراتر رود.
مرداد 1390 -
آگوست 2011